Macula pucker

Wat is het?

Het netvlies is de binnenbekleding van het oog. Het centrale deel van het netvlies wordt de macula genoemd. Met de macula kunnen we scherp zien c.q. details waarnemen en kleurenzien. Een macula pucker is een aandoening aan de macula, veroorzaakt door een membraan dat abnormaal vast zit aan de macula en dat krimpt. Hierdoor ontstaat plooiing van de macula. Puckering is de Engelse benaming voor plooiing of samentrekking. Beelden kunnen hierdoor vervormd of waziger worden waargenomen. Deze klachten kunnen langzaam verergeren.

Oorzaken

• Meestal ontstaat een macula pucker zonder aantoonbare oorzaak;
• Achterste glasvochtloslating: Achter de lens en voor het netvlies bevindt zich het glasvocht. Het glasvocht is een geleiachtige substantie, omgeven door een dun vlies (achterste glasvochtmembraan). Bij het ouder worden verandert het glasvocht van samenstelling, waardoor het glasvochtmembraan kan loskomen van het netvlies. Dit proces wordt een achterste glasvochtloslating genoemd. Men neemt aan dat in sommige situaties restanten van het glasvocht op het netvlies achterblijven en als het ware een litteken vormen. Bij een vitreomaculair tractiesyndroom treedt bovengenoemd proces van loslaten niet volledig op. Hierdoor kan het glasvocht trekken aan de macula met klachten van vervorming van beeld en daling van de gezichtsscherpte;
• Soms ontstaat een macula pucker na een ongeval, operatie of ziekte van het oog.

Symptomen

Heel vaak wordt een macula pucker bij toeval ontdekt. Eventuele klachten zijn afhankelijk van de ernst van de macula pucker. Aangezien de macula het gebied is waarmee we scherp zien, kan een macula pucker een vermindering van het gezichtsvermogen geven. Ook kan het zijn dat beelden vertekend worden waargenomen (rechte lijnen lopen dan krom, bijvoorbeeld als u naar de tegels in de badkamer kijkt). Heel soms is er sprake van verkleining van het beeld van het aangedane oog (micropsie).

Mogelijke behandelingen

Een groot deel van de patiënten met een macula pucker hoeft niet te worden behandeld omdat er weinig tot geen klachten zijn. De kans is groot dat, nadat de diagnose is gesteld, de gezichtsscherpte stabiel blijft. Bij een klein deel neemt de macula pucker toe.
Het wel of niet behandelen van de macula pucker is afhankelijk van verschillende factoren. Uw behandelend oogarts zal dit met u bespreken. Redenen om een behandeling te adviseren kunnen zijn:

• Een storend, vertekend beeld;
• Afnemende gezichtsscherpte;
• Het beeld van het oog met de macula pucker stoort als u met beide ogen kijkt.

De behandeling door middel van een operatie wordt een vitrectomie genoemd. Hierbij wordt eerst het glasvocht uit het oog verwijderd, vervolgens wordt het littekenweefsel/vliesje van het netvlies verwijderd.
Voor deze operatie zullen wij u verwijzen.

Welke resultaten kunt u verwachten van de behandeling?

Het doel van de operatie is om de vertekening te verminderen en de gezichtsscherpte (zo mogelijk) te verbeteren. Het gezichtsvermogen wordt vrijwel nooit meer 100%. Het volledige herstel kan enige maanden in beslag nemen.

Mogelijke complicaties

Zoals bij elke operatie kunnen er complicaties optreden. Als u nog uw eigen ooglens heeft, ontstaat er meestal binnen een paar maanden tot enkele jaren staar. Hiervoor is een succesvolle behandeling mogelijk: een staaroperatie (zie de folder “Staar”).
Een ernstige complicatie kan een netvliesloslating zijn (zie de folder “Netliesloslating”) of een infectie van het oog.

Instructies voor thuis voorafgaand aan de behandeling

Volg de instructies van uw behandelend oogarts.

Instructies voor begeleiding, opvang en vervoer

Volg de instructies van uw behandelend oogarts.

Instructies voor thuis na de behandeling

Volg de instructies van uw behandelend oogarts.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan aan uw oogarts. U kunt ook bellen naar Maashorst Oogkliniek, 0413-401956.

Deze folder is tot stand gekomen onder redactie van de commissie Patiëntenvoorlichting van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) 2011 ( www.oogheelkunde.org )